Czy można zobaczyć, kto nas śledzi w sieci (i temu zapobiec)?

Czy zdarzyło Ci się szukać w sieci produktu, a potem widzieć jego reklamy na zupełnie niepowiązanych witrynach? To właśnie efekt śledzenia w Internecie. Informacje o użytkownikach (tak, o Tobie też) są w dzisiejszych czasach na wagę złota. By je zdobyć, korporacje wdrażają coraz to nowsze metody śledzące aktywność internautów.

Gromadzenie informacji o użytkownikach jest istotne z punktu widzenia sprzedawców i reklamodawców. Problem w tym, że pozyskiwanie części danych dość mocno godzi w prywatność. Sprzedawcy chętnie korzystają z wiedzy o tym, które strony (i kiedy) odwiedzamy, a nawet gromadzą informacje o naszej aktywności na witrynach. Jakie produkty oglądaliśmy? Przy jakiej informacji zatrzymaliśmy się na dłużej? To cenne informacje, których większość z nas nie chce udostępniać, ale robimy to bezwiednie – a reklamodawcy na ich podstawie tworzą kampanie marketingowe dostosowane specjalnie do naszych potrzeb.

Jak sprawdzić, kto śledzi nas w Internecie?

Gdy korzystamy z Internetu, jesteśmy często śledzeni nie tylko przez witryny, które aktualnie odwiedzamy, ale i strony trzecie. Przodujące na rynku przeglądarki z wbudowanymi blokerami skryptów śledzących umożliwiają podejrzenie, co zostało zablokowane w trakcie sesji.

Mozilla Firefox

Gdy korzystamy z przeglądarki Firefox, możemy kliknąć ikonę tarczy znajdującą się po lewej stronie pasku adresu. Z okienka, które się wyświetli, dowiemy się, czy Firefox zablokował jakieś skrypty śledzące, a jeśli tak, to jakie.

Opcja ta jest jednak dostępna wtedy, gdy w ustawieniach przeglądarki włączone jest blokowanie elementów śledzących. By to zrobić, w Firefoksie trzeba przejść do sekcji Ustawienia > Prywatność i bezpieczeństwo. Pod nagłówkiem Wzmocniona ochrona przed śledzeniem warto zaznaczyć opcję Ścisła (dla większej ochrony) lub Standardowa (dla większego komfortu korzystania z Internetu).

Google Chrome

Podobne informacje można znaleźć w przeglądarce Google Chrome, klikając ikonę przekreślonego oka po prawej stronie pasku adresu. Ikona ta pojawi się dopiero gdy w sekcji Ustawienia > Prywatność i bezpieczeństwo > Pliki cookie i inne dane witryn zaznaczymy opcję Blokuj pliki cookie innych firm. Przy okazji warto też włączyć funkcję Wysyłaj żądanie „Bez śledzenia” podczas przeglądania.

Chrome nie pokazuje, jaki konkretnie skrypt został zablokowany, ale mimo wszystko warto uruchomić wszystkie dostępne opcje zwiększające prywatność.

Wtyczki do przeglądarek

Opcje przeglądarek to oczywiście niejedyna możliwość podejrzenia zablokowanych skryptów śledzących i ciasteczek. Istnieją również wtyczki stworzone z myślą o prywatności. Są w stanie blokować podejrzane elementy (np. skrypty mediów społecznościowych zbierające dane) i wyświetlać informacje o nich. Do takich rozszerzeń należą między innymi:

• Privacy Badger,
• uBlock,
• Disconnect.

Jak zatrzymać śledzenie w sieci?

Wyżej powiedzieliśmy, jak wykorzystać funkcje przeglądarek Google Chrome i Firefox, by sprawdzić, czy zablokowały jakieś podejrzane elementy. Śledzenie w tych aplikacjach można więc ograniczyć, postępując według wskazówek zawartych w poprzedniej sekcji artykułu.

Inne przeglądarki (np. Opera, Edge) działają podobnie – jeśli mają funkcję wskazującą, że jakieś elementy zostały zablokowane, to znajduje się ona zazwyczaj po prawej lub lewej stronie pasku adresu.

W Operze ustawienia blokowania śledzenia znajdują się w sekcji Ustawienia > Prywatność i bezpieczeństwo > Ciasteczka i inne dane witryn. Warto zaznaczyć tam dwie opcje: Blokuj pliki cookie innych firm oraz Wysyłaj żądanie „Bez śledzenia” podczas przeglądania.

W Microsoft Edge natomiast możemy wejść w Ustawienia > Prywatność, wyszukiwanie i usługi. Tam znajdziemy sekcję Zapobieganie śledzeniu (warto wskazać Ścisłe lub przynajmniej Zrównoważone) oraz opcję Wysyłaj żądania Nie śledź, którą warto włączyć.

Jeśli korzystamy z Safari, informacje o śledzeniu możemy uzyskać, wchodząc w zakładkę Safari, a następnie Raport ochrony prywatności. By ograniczyć śledzenie, wchodzimy w Safari > Ustawienia i wybieramy Prywatność. Zaznaczamy pole wyboru przy opcji Zapobiegaj śledzeniu poza witryną.

Czy konfiguracja przeglądarki wystarczy, by uniemożliwić śledzenie w sieci? Nie zawsze. Warto wzmocnić swoją ochronę poprzez stosowanie dodatkowych „blokad”. Są one w stanie wyłapać te elementy, które prześlizgnęły się przez zabezpieczenia przeglądarki.

• Wirtualne sieci prywatne. Porządna usługa VPN tworzy szyfrowany tunel chroniący informacje o użytkowniku – jego dane, adres IP czy lokalizację. VPN-y „z wyższej półki” często mają w pakiecie dodatkowe funkcje – na przykład blokowanie skryptów śledzących i reklam, skanowanie pobieranych plików w poszukiwaniu złośliwego oprogramowania i inne.
• Wtyczki do przeglądarek. Wymienione w poprzedniej części artykułu wtyczki to jedne z najpopularniejszych opcji, jeśli chodzi o blokowanie śledzenia w sieci. Zalecamy zainstalowanie przynajmniej jednej. Są dostępne dla większości popularnych przeglądarek – Chrome, Firefoksa i innych.