Dzięki Lidarowi odkryto olbrzymią starożytną majańską strukturę

Dwa lata temu na terenie dzisiejsze Gwatemali odkryto szereg struktur nazywanych “majańskim megapolis”. Teraz doszło do kolejnego monumentalnego odkrycia – udało się odnaleźć starożytną strukturę rozciągającą się na ponad kilometr, której wiek szacuje się na około 3000 lat. Pomógł coraz bardziej znany i coraz szerzej wykorzystywany Lidar.

Czym jest Lidar?

Lidar (a właściwie LIDAR) to skrót od Light Detection and Ranging. Jest to nic innego, jak rodzaj radaru, który wykorzystuje lasery do “mapowania” powierzchni. Na podstawie tego, w jakim momencie wysłane przez radar wiązki światła natrafią na przeszkodę, analiza komputerowa jest w stanie opracować “szkielet” pomieszczenia czy terenu – niezależnie od m.in. oświetlenia.

Technologia ta może mieć wiele zastosowań, a jednym z nich jest właśnie wykrywanie starożytnych struktur na dużych, niedostępnych terenach, których przeczesywanie przez ludzi zajęłoby ogromną ilość czasu i pochłonęłoby zbyt duże środki. Dużą zaletą takiej metody “mapowania” jest właśnie stosunkowo niewysoki koszt, zwłaszcza w porównaniu do bardziej tradycyjnych metod eksploracji i odnajdywania znajdujących się daleko (chociaż nie tylko) od współczesnej cywilizacji zabytków.

Póki co Lidar to w dużej mierze technologia dla wojska czy odkrywców z dużym budżetem, ale wraz z upływem czasu staje się ona łatwiej dostępna także dla zwykłych konsumentów. Na poniższym krótkim filmiku możecie zobaczyć pierwszą wersję skanera Lidar współpracującego z… iPadem.

First look at the iPad Pro LiDAR Scanner pic.twitter.com/kwkl1YBy2n

— Tim Field (@nobbis) March 25, 2020

Za jego pomocą odkryto 3000-letnią strukturę, rozciągającą się na ponad 1 kilometr

Informacje o nowym odkryciu podał w czasopiśmie naukowym Nature Takeshi Inomata, naukowiec z Uniwersytetu Arizony. Ustalono, że struktura rozciąga się na mniej więcej 1400 metrów, jest miejscami wysoka na ponad 10 metrów, a jej wiek oszacowano na około 3000 lat.

Wszystko wskazuje na to, że, podobnie jak inne odkryte struktury tego typu, służyła starożytnym Majom do obserwacji astronomicznych. Jest ulokowana na terenie obecnego Meksyku, w rejonie Tabasco, w pobliżu granicy z Gwatemalą. Nadano jej nazwę Aguada Fénix. Poniżej możecie zobaczyć, jaką pierwszą mapę struktury stworzono właśnie za pomocą technologii Lidar.

Mimo, że struktura jest ogromna, wcześniej nie udało się jej dostrzec. W tym, jak i podobnych przypadkach, winą za to obarczyć można między innymi dużą ilość roślinności, która utrudnia zauważenie i zidentyfikowanie tego typu obiektów gołym okiem. Jak już wspomniano, tradycyjne metody, takie jak przeczesywanie lasów przez ludzi w poszukiwaniu starożytnych struktur, pochłaniają olbrzymią ilość czasu i pieniędzy.

Spędziłam tysiące godzin pracy w terenie, chodząc za lokalnym mężczyzną dzierżącym maczetę, który wycinał prostą drogę przez las. Ten czasochłonny proces wymagał lat, często dekad, pracy w terenie, aby “zmapować” starożytne majańskie miasta, takie jak Tikal w Guatemali czy Caracol w Belize. – Patricia McAnany, antropolog

Warto rzucić okiem na poniższy krótki filmik, przedstawiający Aguada Felix z lotu ptaka. Jak widać, nawet z tej perspektywy ciężko zauważyć, że jest tam ulokowana jakiegoś rodzaju starożytna struktura. Dlatego też technologia “mapowania” laserami jest tak przydatna – odsłania to, czego nie widać gołym okiem, czy to z lotu ptaka, czy z perspektywy osoby przemierzającej dany teren.

Brak posągów przywódców może sugerować brak nierówności społecznych

Lidar pozwolił odkryć nie tylko samo położenie struktury i jej rozmiar, ale też garść innych szczegółów na jej temat. Między innymi to, że prawdopodobnie na jej terenie nie były lokowane żadne posągi na część ówczesnych władców czy bogaczy. Jest to bardzo ciekawe, biorąc pod uwagę, że stworzenie takiej struktury musiało wymagać olbrzymiej ilości czasu i środków.

Brak posągów sugeruje, że za jej powstaniem nie stał żaden bogaty “sponsor”, a powstała ona dzięki wspólnemu wysiłkowi społeczności, w której nie istniały mocne nierówności społeczne. Kwestia Aguada Felix jest o tyle interesująca, że w czasach, na które przypadła jej budowa (około 1000-800 lat przed naszą erą), według obecnej wiedzy, społeczności Majów były stosunkowo niewielkie, a do tego nie osiadały na zbyt długo w jednym miejscu.

Zaciekawiło Was to odkrycie? Słyszeliście wcześniej o technologii Lidar? Koniecznie dajcie znać w komentarzach!