
Telewizory stale rozwijają się, aby zapewnić nam coraz to lepsze wrażenia z oglądania. CRT, LCD, Plazma, LED, HDMI, IPS, VA, 3D, OLED, to tylko niektóre z technologii, które były wprowadzane do telewizorów przez kilkadziesiąt ostatnich lat.
Jeszcze nie dawno, nikogo nie dziwił widok telewizora z “większym tyłem”, tymczasem dzisiaj istnieją już smukłe ekrany przylegające całkowicie płasko do ściany. A jak wyglądał początek telewizji w Polsce? W tym artykule pokażemy, jak wyglądały i jak nazywały się pierwsze telewizory w kraju nad Wisłą. Przy okazji zapraszamy także do materiału, w którym omawialiśmy „pierwszą stronę internetową w historii.
Krótka historia kina i pierwszego telewizora
Pierwszy na świecie film został nakręcony w 1888 przez francuskiego wynalazcę Louisa’ Le Prince i miał on zaledwie dwie sekundy. Mimo niskiej jakości oraz braku jakiejkolwiek fabuły Louis stworzył medium, które za trochę ponad 100 lat miało być oglądane przez miliony ludzi na całym świecie. Kolejnym krokiem w rozwoju kina było stworzenie kinetoskopu przez Thomasa Edisona.
Było to urządzenie służące do wyświetlania ruchomych obrazów przeznaczone tylko i wyłącznie dla jednego widza. Zyskało ono sporą popularność w wielu barach i pubach w ówczesnym czasie. Prawdziwą rewolucją lat 90 XIX wieku jest jednak pierwszy kinematograf pokazany przez braci Lumiere. Aparat zaprezentowany przez francuskich wynalazców był w stanie wyświetlić na ścianie wysokiej jakości (jak na tamte czasy) monochromatyczny obraz.
Przy pierwszej projekcji filmowej niektórzy widzowie podobno nie byli w stanie odróżnić wyświetlanych obrazków od rzeczywistości. Od pierwszego pokazu braci Lumiere kino stale się rozwijało, a wraz z nim pojawiły się pomysły, na przeniesie filmowego obrazu do salonów ludzi XX wieku. Tak oto po wielu latach rewolucji i starań, 7 sierpnia 1927 roku Philo Taylor Farnsworth prezentuje światu pierwszy elektroniczny telewizor.
Pierwsze telewizory w Polsce
Pierwsze telewizory w Polsce pojawiły się dużo później niż za szerokim Oceanem Atlantyckim. Dopiero w 1952 niektórzy „wybrańcy” na polskiej ziemi mogli doświadczyć pierwszej telewizyjnego transmisji nadanej 25 października. Nieco później w sklepach pojawiły się pierwsze polskie odbiorniki. Telewizor wciąż pozostawał jednak dobrem luksusowym, który można było spotkać w niewielu domostwach. Przez ogólną sytuację w kraju nie zmieniło się to jeszcze przez bardzo długi czas, bo aż do 1967-1970 roku.
Poniżej prezentujemy najważniejsze, pierwsze telewizory w Polsce.
Pierwszy telewizor w Polsce „Wisła” — rok 1955


Pierwszym telewizorem, który pojawił się na polskim rynku była „Wisła” z roku 1956. W swojej epoce był to prawdziwy luksus posiadany jedynie przez zamożnych Polaków.
Pomimo polskiej nazwy Wisła była bazowana na Rosyjskim odbiorniku „Awangard”. Miała ona niewielki 12-calowy, czarno-biały ekran CRT w formacie 4:3, dwa głośniki oraz gniazdo antenowe do odbierania sygnału. Pod specjalną pokrywą Wisły czekały dwa pokrętła pozwalające poprawnie ustawić obraz oraz sterować głośnością telewizorka. Co ciekawe, Wisła nie posiadała żadnych przycisków ani pokręteł do zmiany kanałów. Nie było to jednak potrzebne, bo w czasie produkcji Wisły telewizja w Polsce miała tylko jeden kanał.
Jak na dzisiejsze standardy, Wisła nie miała zbyt wysokiej jakości obrazu (teraz rozważamy, co wybrać — telewizor 4k UHD, OLED czy QLED), ale w tamtym czasie robiła ona spore wrażenie wśród wszystkich Polaków. Cena Wisły w 1956 wynosiła około 4000 tys. zł, co było dość pokaźną sumą przy średnich miesięcznych zarobkach na poziomie 1000 zł.
Pierwszy całkowicie Polski telewizor „Belweder” — rok 1957


Rok po Wiśle swoją premierę ma pierwszy w pełni Polski telewizor „Beldweder I”. Pod względem specyfikacji i możliwości niewiele różnił się od swojego starszego pobratymca. Telewizorek był wyposażony w nieco większy 14-calowy (na telewizory 65 cali trzeba było jeszcze długo, długo poczekać), ale wciąż monochromatyczny ekran CRT w formacie 4:3. Do tego pojedynczy głośnik no i gniazdo do podłączenia anteny sygnałowej.
Wygląd Belwedera bardzo dużo zapożyczał z rozwiązań zachodnich, dlatego pokrętła oraz przełączniki znalazły się tutaj zaraz na froncie drewnianej obudowy. Dzięki obecnym przełącznikom i pokrętłom można było wyregulować głośność, jaskrawość ekranu, barwę głosu, synchronizację pionową/poziomą, kontrast, dostroić sygnał, czy przełączyć kanał. Koszt nowego telewizora Belweder I w 1957 to około 7000 zł.
”Ametyst”, pierwszy telewizor w Polsce dla mas — rok 1967


Ametyst to kolejny czarno-biały telewizor z drewnianą obudową. Wyróżniał się on przede wszystkim sporym ekranem CRT o przekątnej 19/20 cali. Identycznie, jak Belweder, Ametyst wyposażony był wyłącznie w przyciski znajdujące się z przodu. Z tyłu telewizora było miejsce dla gniazd antenowych, gniazda magnetofonowego oraz dwóch dniach słuchawkowych.
W czasie obecności Ametystu na rynku, telewizory w Polsce stały się o wiele łatwiejsze do zdobycia i po prostu tańsze. Z tego powodu Ametyst oraz inne popularne modele (np. Rubin) sprzedały o wiele więcej sztuk niż ich poprzednicy.
Pierwsze kolorowe telewizory w Polsce
Wraz z nadejściem późnych lat 70, świat w telewizorach Polaków przestał być wyłącznie czarno-biały i zaczął powoli zyskiwać kolor. Można śmiało powiedzieć, że wprowadzenie pierwszych kolorowych telewizorów, było prawie tak wielką rewolucją, jak zaprezentowanie pierwszego polskiego telewizora. Niestety przy wprowadzeniu nowej technologii Polacy znowu zobaczyli podobne problemy jak 20 lat wcześniej — kolorowe telewizory były bardzo drogie i kupić je mogli tylko zamożni obywatele.
Jowisz


Jowisz to pierwszy kolorowy telewizor z Polski, czerpiący swoją nazwę od najwyższego boga mitologii rzymskiej. Miał on 22-calowy ekran wykonany w technologii CRT z 400 liniami obrazowymi.
Jowisz był wyposażony we wszystkie niezbędne porty sygnałowe, port słuchawkowy oraz port do podłączenia dodatkowego głośnika (audio samego telewizora nie powalało) wspierającego ten wbudowany. Cena Jowisza była zniewalająca, bo w roku premiery (1979) wynosiła aż 46 tysięcy złotych (średnie miesięczne wynagrodzenie w tym czasie to 5300 zł).
Neptun


Kolejny rzymski bóg i kolejny kolorowy telewizor w Polsce. Neptun to kolorowe telewizory CRT produkowane w gdańskiej fabryce Unimor na przestrzeni lat 80 i 90′. Firma oferowała kilka różnych modeli cechujących się dość wysoką jakością na tamte czasy. Dzięki temu większość telewizorów Neptun przetrwała do końca komunizmu w Polsce. Niestety pierwsze kolorowe modele Neptuna, wciąż były poza zasięgiem cenowym zwykłych Polaków.
Podsumowanie
Teraz już wiecie, jak wyglądały pierwsze telewizory w Polsce. A wy, kiedy po raz pierwszy oglądaliście telewizję? Koniecznie dajcie nam znać w komentarzach!
Jeżeli interesujecie się historią technologii i chcecie zobaczyć więcej tego typu tekstów, to serdecznie zachęcamy do przeczytania naszego artykułu zatytułowanego „pierwsza mysz komputerowa”.
WARTO PRZECZYTAĆ:





