Przy wyborze monitora lub telewizora można się spotkać z pojęciem czasu reakcji matrycy. To jeden z parametrów wyświetlacza, który nie powinien być bagatelizowany przy zakupie, ponieważ realnie rzutuje na późniejsze użytkowanie sprzętu. Czym jest czas reakcji matrycy, od czego zależy i co jeszcze warto o nim wiedzieć? Sprawdzamy!
Czas reakcji matrycy – co to jest?
Czas reakcji matrycy w monitorze i każdym innym wyświetlaczu warunkuje, jak szybko ekran jest w stanie wyświetlać treści poprzez zmianę stanu każdego piksela, czyli np. jego wygaszenie lub zmianę koloru. W efekcie monitor może płynnie wyświetlać kolejne klatki obrazu. Jaki jest dobry czas reakcji matrycy? Zakłada się, że im jest on mniejszy, czyli szybszy, tym lepiej. Poniżej pewnej wartości nie będzie jednak miało to aż tak dużego znaczenia, co wyjaśniamy poniżej.
Jak sprawdzić czas reakcji matrycy? W warunkach laboratoryjnych jest on weryfikowany poprzez całkowite przejście piksela np. z koloru czarnego do białego, a następnie ponownie do czarnego. Taki proces jest jednak najdłuższy, a rezultaty – choć najbardziej miarodajne – niekoniecznie zadowalające dla producentów.
Z tego względu firmy produkujące monitory i telewizory bardzo często podają wartość czasu reakcji matrycy GTG (Grey to Grey). Test ten polega na sprawdzeniu czasu reakcji matrycy poprzez przejście piksela z koloru szarego do białego, a następnie ponownie do szarego. Jak nietrudno się domyślić, jest on znacznie krótszy od przejścia w całkowitą czerń, więc bardziej atrakcyjny z marketingowego punktu widzenia.
Z tego względu wiele monitorów, w szczególności gamingowych, może się pochwalić czasem reakcji matrycy na poziomie 1 ms. W rzeczywistości wartość ta może być jednak nieco większa, jeśli wziąć pod uwagę inną metodę pomiaru tego parametru.
Czy ma to jednak aż tak duże znaczenie? Jak wypada np. czas reakcji matrycy 1 ms vs 5 ms? W większości przypadków takie małe różnice są niedostrzegalne, bowiem czas reakcji jest bezpośrednio związany z innym ważnym parametrem monitora.
Innym sposobem pomiar czasu reakcji matrycy jest test MPRT, który polega na zmierzeniu czasu widoczności piksela na ekranie. Metodę tę stosuje się głównie w przypadku monitorów gamingowych.
Czas reakcji matrycy a odświeżanie ekranu
Wiemy już, co to jest czas reakcji matrycy. Nie ma on jednak większego znaczenia bez innego parametru, jakim jest częstotliwość odświeżania ekranu, czyli informacja o tym, ile razy na sekundę matryca jest w stanie odświeżyć obraz.
Typowy monitor do biurowych zastosowań, a także spora część telewizorów odświeża matrycę z częstotliwością 60 Hz. Oznacza to, że w każdej sekundzie ekran zmienia się 60 razy. Jeśli powiążemy to z czasem reakcji matrycy, to okaże się, że jedna klatka jest generowana w około 16,6 ms (1 sekunda, czyli 1000 ms podzielone na 60).
Dobry czas reakcji matrycy przy takim odświeżaniu może więc wynosić nawet około 17 ms. Jeśli będzie mniejszy, monitor i tak nie wykorzysta jego potencjału, bo będzie w stanie generować maksymalnie 60 klatek na sekundę.
Sytuacja zmienia się w przypadku wyświetlaczy gamingowych. Monitor 144 Hz odświeża obraz 144 razy na sekundę, a więc co 6,94 ms. Okazuje się więc, że nawet w przypadku zaawansowanego monitora gamingowego w zupełności wystarczy czas reakcji matrycy na poziomie około 7 ms.
Dywagacje np. o czasie reakcji matrycy 1 ms vs 4 ms nie mają więc większego sensu, chyba że weźmiemy na warsztat naprawdę topowe konstrukcje gamingowe. Monitor 240 Hz będzie więc wymagał czasu reakcji na poziomie 4,16 ms, a monitor 360 Hz wyświetli pojedynczą klatkę w 2,77 ms. Nawet tu reakcja 1 ms jest więc sporo na wyrost.
Jaki czas reakcji matrycy do gier będzie najlepszy?
Czas reakcji matrycy w monitorze gamingowym zależy oczywiście od częstotliwości odświeżania. Jeśli celujemy w ekrany 144 Hz lub jeszcze szybsze, zgodnie z powyższymi wyliczeniami reakcja nie powinna być wyższa niż 5-7 ms.
Wybór odpowiedniego monitora dla gracza jest jednak znacznie bardziej skomplikowany i powinien zależeć od mocy komputera/konsoli i tego, w jakie gry najczęściej gramy. Jeśli są to tytuły fabularne, strategie czy wręcz karcianki, odświeżanie na poziomie 60 Hz, a więc o czasie reakcji matrycy ok. 17 ms w zupełności wystarczy.
Monitory 144 Hz i szybsze powinny być rozważane w przypadku, gdy często gramy w sieciowe strzelanki lub inne tytuły wymagające od nas szybkiej reakcji. W takim przypadku postawienie na monitor z reakcją 2-3 ms będzie rozsądnym wyborem, choć należy pamiętać, że komputer czy konsola musi dysponować mocą obliczeniową, która pozwoli wygenerować tyle klatek na sekundę.
Jaki czas reakcji matrycy w telewizorze?
W przypadku telewizorów służących do oglądania filmów i okazjonalnego grania na konsoli czas reakcji również nie musi być bardzo niski. Większość filmów jest obecnie nagrywana w 24 lub 25 klatkach na sekundę, przez co dostępne na rynku telewizory zazwyczaj mają częstotliwość odświeżania matrycy na poziomie 60-100 Hz. W takim przypadku czas reakcji nawet do około 15 ms będzie wystarczający i nie powinien nikogo zniechęcać. Oczywiście w przypadku matryc z wyższą częstotliwością odświeżania analogicznie czas reakcji powinien być niższy.
Czas reakcji a rodzaj matrycy
Jeszcze kilka lat temu rodzaj matrycy miał wyraźny wpływ na czas reakcji. Najtańsze matryce TN cechowały się najlepszym czasem reakcji, ale odstawały m.in. pod względem odwzorowania kolorów. Z kolei matryce IPS oferowały piękne barwy, ale nie brylowały pod względem czasu reakcji. Ekrany wykonane w technologii VA stały pośrodku tej wyliczanki, mogąc się przy tym pochwalić świetnym odwzorowaniem czerni.
Dziś różnice te mocno się zacierają. Bardziej zaawansowane panele IPS także oferują czasy reakcji na poziomie 1 ms, co w zupełności wystarcza nawet do najbardziej zaawansowanych zastosowań. A jak pod tym względem wypada czas reakcji matrycy OLED? Technologia ta umożliwia odświeżanie ekranu co 1 ms, więc świetnie nadaje się m.in. do gamingu. Telewizory OLED mogą być więc wybierane bez obaw nawet w sytuacji, gdy zależy nam na bardzo szybkim czasie reakcji matrycy.
WARTO PRZECZYTAĆ:
Najlepsze smartfony. Który model wybrać?
Gry na PC dla różnych typów graczy – ranking według gatunków
Nowoczesne technologie, które wkraczają do codziennego życia — które warto znać?