Sieć LAN — co to i jak działa?

Każdy z nas na co dzień łączy się z Internetem i wszyscy wiemy, że jest to ogromna sieć pokrywająca prawie cały świat, a jej możliwości są praktycznie nieskończone. Wiele osób, nie zdaje sobie jednak sprawy, że codziennie łączy się z innym, równie ważnym rodzajem sieci — siecią LAN. Jej poprawne zaprojektowanie oraz skonfigurowanie może znacznie przyspieszyć wykonywanie zadań i poszerzyć funkcjonalność naszego sprzętu. Właśnie dlatego w tym artykule opowiemy o tym, czym jest Sieć LAN i jak ona działa.

Co to jest sieć LAN?

Sieć LAN (ang. Local Area Network) to lokalna sieć, która łączy ze sobą komputery oraz urządzenia peryferyjne w danym miejscu. Zazwyczaj sieć LAN ogranicza się do małego fizycznego obszaru (np. jednego budynku, mieszkania lub pomieszczenia). Zasięg sieci LAN nigdy nie ma więcej niż jednego kilometra, ale w przypadku tak rozbudowanych sieci, konieczne jest już zastosowanie wzmacniaczy sygnałowych. 

Sieci LAN obecne są wszędzie dookoła nas. Czy to w pracy, czy w szkole, czy w miejskiej bibliotece komputery są ze sobą połączone, co umożliwia np. wzajemną komunikację oraz udostępnianie różnego rodzaju zawartości. Dobrym przykładem sieci lokalnej, jest też twoja własna sieć domowa. Wystarczy, że podłączysz swój komputer lub smartfon do routera i już mamy najbardziej podstawową sieć LAN.

Typy sieci LAN

Obecnie wyróżniamy 3 główne typy sieci LAN:

• Przewodowa sieć LAN — Sieć lokalna, w której komputery i inne urządzenia są ze sobą połączone za pomocą kabli (najczęściej Ethernet) lub światłowodów.
• Bezprzewodowa sieć LAN (WLAN) — Sieć lokalna, w której komputer, urządzenia sieciowe oraz peryferia łączą się ze sobą bezprzewodowo (np. poprzez Wi-Fi). Przez wzgląd na prostotę konfiguracji, wysoką funkcjonalność oraz rozszerzalność jest to najpopularniejszy rodzaj sieci LAN.

Wirtualna sieć LAN (VLAN) — Sieć lokalna wyróżniana nie przez rodzaj użytego medium (przewód/fale radiowe), a przez specjalne protokoły zarządzające ruchem w sieci. Wirtualna sieć LAN to wyodrębniony kawałek większej sieci lokalnej. Dzięki jej zastosowaniu można stworzyć wiele małych sieci, które są ze sobą fizycznie połączone, ale nie są w stanie komunikować się ze sobą wzajemnie. Praktykę tę często stosuje się w firmach (aby odizolować od siebie dane działy lub pomieszczenia) oraz w szkołach (utworzenie osobnej sieci LAN tylko w obrębie jednej klasy).

Warto wspomnieć, że niezależnie od użytego typu sieci LAN ich zastosowania oraz możliwości pozostają w większości takie same.

Jakie urządzenia można znaleźć w sieci lokalnej?

W sieci LAN znajdziemy wiele przeróżnych urządzeń. To, jakie sprzęty działają w danej sieci lokalnej, zależy od wymagań użytkownika, wybranego typu sieci LAN, struktury budynku, a nawet jego otoczenia. Jeżeli dobieracie urządzenia pod własną sieć LAN, to warto dokładnie zastanowić się nad wymienionymi wyżej aspektami.

Najpopularniejsze urządzenia, jakie znajdziemy w sieci lokalnej to:

• Urządzenie końcowe/Host — Komputer, smartfon, drukarka, lub jakiekolwiek inne urządzenie z przypisanym adresem IP. Host stanowi źródło lub cel przesyłania danych w sieci.
• Router — Router to urządzenie sieciowe, którego podstawowym zadaniem jest łączenie sieci LAN z innymi sieciami takimi jak Internet lub lokalne podsieci. Hosty i inne urządzenia mogą być podłączone do routera przewodowo, lub (jeśli mamy router Wi-Fi) bezprzewodowo. Routery na swojej stronie konfiguracyjnej oferują całą masę funkcji: od zmiany domyślnych serwerów DNS, poprzez dostosowanie grupy adresów w zintegrowanym serwerze DHCP, aż po otwarcie portów i udostępnienie zawartości lokalnej w Internecie. Aby wejść na stronę konfiguracji routera, należy znać jego adres IP. W systemie Windows można go bardzo szybko sprawdzić otwierając CMD i wpisując komendę „ipconfig”. Adres Routera w naszej sieci LAN zostanie wtedy wyświetlony w linijce „Default Gateway”. Najczęstsze adresy IP routerów to: „192.168.1.1” oraz „192.168.0.1”.
• Switch/przełącznik — Switch nazywany też przełącznikiem jest urządzeniem służącym do łączenia hostów. Switche mogą posiadać od kilku aż do kilkudziesięciu portów, dzięki czemu sprawdzają się one idealnie przy tworzeniu rozwiniętych sieci lokalnych. Istnieją różne rodzaje switchy, np. switche POE (umożliwiające zasilanie urządzeń peryferyjnych, np. kamer bezpieczeństwa za pomocą kabla Ethernet) oraz switch zarządzalny (pozwala na konfigurację parametrów sieci, ale zazwyczaj nie tak zaawansowaną jak sam router).
• Serwer — Specjalny rodzaj komputera, udostępniający dane oraz zasoby w sieci. Serwer może być skonfigurowany pod potrzeby obsługi stron Internetowych, baz danych, poczty elektronicznej, gier, plików i wielu innych zastosowań. Znaczna część serwerów operuje 24 godziny na dobę, dlatego takie komputery muszą być przede wszystkim niezawodne i bezpieczne.
• Access point/punkt dostępu — Access Point ma za zadanie zapewnić bezprzewodowy dostęp do sieci urządzeniom znajdującym się w jego zasięgu. Łączy się go z routerem za pomocą kabla Ethernet, po czym tworzy nową sieć o identycznych, lub zmienionych parametrach. Access Point jest przydatny, gdy chcemy rozszerzyć zasięg sieci LAN lub poprawić jakość sygnału (np. na podwórku z dala od routera).

Repeater/wzmacniacz sygnału — Repeater podobnie, jak Access point służy do poprawy zasięgu oraz jakości sieci. Różnica między tymi urządzeniami jest taka, że repeater nie tworzy nowej, osobnej sieci. Wzmacniacz sygnału Wi-Fi łączy się z routerem bezprzewodowo, a następnie przekazuje dalej dokładnie ten sam sygnał. Oprócz repeaterów Wi-Fi, na rynku znajdziemy także przewodowe wzmacniacze sygnału, używane w naprawdę rozległych i rozbudowanych sieciach LAN.

Sieć LAN w domu — zastosowania

Nie wiesz, jak wykorzystać sieć LAN u siebie w domu? Oto kilka ciekawych zastosowań sieci lokalnej:

• Zdalne połączenie z innymi urządzeniami — To jedno z najczęstszych zastosowań sieci lokalnej. Po odpowiednim skonfigurowaniu sieci lokalnej i urządzenia możemy przykładowo: zdalnie włączyć komputer, szybko sprawdzić podgląd z zainstalowanych kamer bezpieczeństwa albo wydrukować dokumenty z drukarki Wi-Fi. Ciekawym wykorzystaniem tej funkcji jest też zdalne użytkowanie komputerów, które nie mają podłączonego monitora oraz innych peryferiów. Często widzimy to w przypadku komputerów jednopłytkowych takich jak Raspberry Pi oraz terminali.
• Udostępnianie plików oraz strumieniowanie zawartości — Kolejna podstawowa funkcja sieci lokalnej. Po skonfigurowaniu usługi takiej jak FTP, urządzenia w sieci LAN mogą szybko przesyłać do siebie pliki. Popularnym rozwiązaniem w dziedzinie udostępniania plików w sieci domowej są wygodne dyski sieciowe NAS. Swoistym rozszerzeniem udostępniania plików jest strumieniowanie zawartości. Oprogramowanie o nazwie „Plex” pozwala zamienić nasz NAS lub komputer w serwer, który (na podobnej zasadzie jak serwisy typu Netflix) streamuje filmy, seriale i muzykę do dowolnego urządzenia w sieci LAN.

Hostowanie serwerów gier komputerowych — Jeszcze przed erą gier Online granie po „LAN-ie” było jednym z najlepszych sposobów na cieszenie się grą razem ze znajomymi. W tamtych czasach bardzo popularne były tzw. „LAN Parties”, czyli imprezy, na które uczestnicy przynosili swój własny sprzęt i grali w CS 1.6, Heroes of Might and Magic III i inne przełomowe tytuły z wykorzystaniem sieci lokalnej. Mimo tego, że granie po LAN-ie w dużej mierze wymarło, tak niektóre dzisiejsze gry wciąż pozwalają na taką formę zabawy. Dobrym przykładem jest tutaj popularny Minecraft i jego funkcja „Open to LAN” zawarta w ustawieniach. Aby dowiedzieć się więcej, koniecznie sprawdźcie nasz poradnik jak stworzyć serwer Minecraft.

Sieć LAN — podsumowanie

Mamy nadzieję, że dzięki naszemu poradnikowi wiecie już, co to jest sieć LAN i jak ją wykorzystać. Koniecznie dajcie nam znać w komentarzach, czy używaliście już wcześniej sieci lokalnej do zdalnego połączenia, udostępniania plików lub hostowania serwerów gier komputerowych!